Məmməd Orucun "Oyun havası" povesti haqqında - RESENZİYA

Bu yaxınlarda “Oyun havası” povestini oxudum və əmin oldum ki, Məmməd Oruc da Azərbaycan ədəbiyyatında oxunması vacib, araşdırılmalı, yaradıcılığı təbliğ edilməli müəlliflərdəndir. “Oyun havası” povesti mübaliğəsiz olaraq Azərbaycan ədəbiyyatının qiymətli nümunələrindən biridir. Çox təəssüf edirəm ki, belə bir qiymətli əsərlə çox gec tanış olmuşam. Bəlkə də bunun səbəbi Məmməd Oruc kimi qiymətli bir yazıçının gözdən-könüldən uzaq, bir kənara çəkilib, necə deyərlər “başını aşağı salıb” yaradıcılığı ilə məşğul olmağıdır. Qəribədir ki, belə maraqlı və zəngin alt qatı olan, ədəbi baxımdan uğurlu bir əsər yazan müəllif illərlə ədəbi prosesdən, müzakirələrdən kənarda qalıb. Amma istedadı, həqiqi ədəbiyyatı uzun müddət sıxışdırıb kənarda saxlamaq, gündəmdən uzaq tutmaq qeyri-mümkündür.

İntihar edən azərbaycanlı professor ARAŞDIRMA

Tanınmış tənqidçi Məsud Əlioğlu (Vəliyev Məsud Əlioğlu) 5 oktyabr 1928-ci ildə Qubadlı rayonunun Mahmudlu kəndində dünyaya gəlib. 1946-cı ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinə daxil olub. Universiteti bitirdikdən sonra elmi fəaliyyətini Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Nizami adına Ədəbiyyat institutunda davam etdirib. 27 yaşında "Nəsrimizdə vətəndaş müharibəsi mövzusu" adlı elmi tədqiqat əsərinə görə filologiya elmləri namizədi, 40 yaşında "Azərbaycan sovet nəsrinin inkişaf yolları" mövzusu üzrə yazdığı elmi tədqiqat əsərinə görə filologiya elmləri doktoru dərəcəsinə layiq görülüb.

100-ə qədər məqalənin, monoqrafiyaların, Nizami, Fizuli, Axundov, Süleyman Sani Axundov, Haqverdiyev, Cəlil Məmmədquluzadə, Mirzə Ələkbər Sabir, Məhəmməd Hadi, Hüseyn Cavid, Yusif Vəzir Çəmənzəminli, Şeyx Məhəmməd Xiyabani, Şəhriyar və digər ədəbiyyat adamlarının yaradıcılığını, həmçinin yaşadığı dövrün çağdaş ədəbiyyatının mənzərəsini işıqlandıran dəyərli araşdırmaların müəllifi olub.

Dünyanın ən məşhur azərbaycanlı müğənnisi

Küçədən şah sarayına

Kasıb bir məhəllədə, ailəsini küçədə göstərdiyi tamaşalar hesabına dolandıran bir təlxəyin ailəsində doğulmuşdu. Onun şah sarayına gedən yolu da təlxək atasının küçə tamaşalarından başlayır. Təlxək Sabirin çıxışlarından sonra səhnəyə çıxıb insanları ovsunlayan bu qızcığazı qonşu ermənilər əzizləyərək “Qu quşu” çağırırdı. Milyonların qəlbini fəth edən Faiqə Atəşin uşaqlıq ləqəbi onun səhnə adına çevrilir. Dünyanı heyran edən bu Azərbaycan qızı hər kəsin yadında Ququş kimi qalır.

Məqsəd Nurun "Şəhər meri" romanı haqqında - RESENZİYA

Məqsəd Nurun yaradıcılığı ilə tələbəlik illərində tanış olmuşam. Azərbaycan ədəbiyyatından “əlimə nə keçsə“ oxuduğum vaxtlarda müəllifin “www.sevgivar.net” romanını oxudum və əsər həqiqətən də çox xoşuma gəldi. Ənənəvi Azərbaycan romanlarından fərqlənən, çətin oxunan və hətta çətin başa düşülən bu müəllif diqqətimi çəkdi. Sonralar dostların tövsiyəsi ilə “Tərs kimi” hekayələr toplusunun elektron variantı ilə tanış oldum. Deyəsən bilgisayardan oxuduğum ilk kitab da “Tərs kimi” olub. Xüsusilə “Ero-gigiyenik” hekayəsinin üslubu çox xoşuma gəlmişdi. Özlüyümdə Məqsəd Nuru Azərbaycanın çətin oxunan müəlliflərindən hesab edirəm. Elə bəlkə də bu səbəbdən Məqsəd Nur gündəmdə göz deşmir və peşəkar şəkildə yaradıcılıqla məşğuldur.

Yüksək dozalı narkotin qurbanı şair AYDIN ƏFƏNDİ

Şair, yazıçı və filosof Aydın Əfəndi (Əfəndiyev) 27 noyabr 1959-cu ildə dünyaya gəlib. Orta məktəbi bitirdikdən sonra indiki Bakı Dövlət Universitetinin Mexanika və Riyaziyyat fakültəsinə daxil olub və 1981-ci ildə universiteti yüksək qiymətlərlə bitirib.

24 yaşında riyaziyyat üzrə elmlər namizədi elmi dərəcəsi alıb. Onun gözlənilməz uğurları çoxlarını təəccübləndirirdi. Çox parlaq istedadı, heyrətamiz mütaliəsi vardı. Yaradıcılığa 1981-ci ildə başlayıb. Onun yaradıcılığında tanınmış yapon şairləri Simadzaki Toson, Takamura Kotaro Takahaşi Şinkitinin motivləri müşahidə olunur. Eyni zamanda onun şeirlərində Tomas Eliotun böyük təsiri olduğunu qeyd etmək lazımdır. Rus dilində yazıb yaradan Aydın Əfəndinin “Сотвори себе остров” (Öz adanı yarat) adlı ilk şeirlər kitabı ədəbi mühitdə çox böyük maraqla qarşılanmışdı.

Yəhudi fahişə müsəlman uşağı necə xilas etdi? - RESENZİYA

Keçən əsrin 70-ci illərində ünlü fransız yazıçısı Romen Qari ciddi tənqidlərə tuş gəldiyi ərəfədə Fransada hər kəs ədəbiyyatda uğurlu addımlar atan Emil Ajardan danışırdı. Emil Ajar fransız ədəbiyyatında qəfildən peyda olsa da, tez bir zamanda parlamağı, oxucuların sevimlisinə çevrilməyi bacardı. 1975-ci ildə qələmə aldığı “Həyat irəlidədir” romanı oxucuların və tənqidçilərin diqqətini tez bir zamanda özünə çəkdi, satış rekordları qırdı. Heç kəsin tanımadığı yazıçı Emil Ajar roman çap olunduğu il ədəbiyyat sahəsində nüfuzlu mükafatlardan biri hesab olunan “Qonkur”u qazandı. Mükafatın təqdimetmə mərasiminə gəlməyən Emil Ajar vəkili vasitəsi ilə mükafatdan imtina etdiyini bildirdi. Fransız ədəbiyyatının yeni ulduzu Emil Ajar artıq hamı üçün sirli əfsanəyə çevrilmişdi.

Hamının dostu Anton - Stefan Zweig Cəlil CAVANŞİRin tərcüməsində

Həyatda çox az adamın bacara bildiyi iki çətin iş var. Həmcinsləri arasında bir nəfər də düşmən qazanmadan yaşamaq və daxili azadlığı sayəsində bu yer üzünün ən böyük gücü olan pula boyun əyməmək.

Belə bir insanla tanışlığım çox sadə bir şəkildə baş tutdu. O dönəmdə kiçik bir şəhərdə yaşayırdım və bir gün axşamüstü itimi gəzdirməyə çıxmışdım. Birdən-birə it əcaib hallara düşməyə başladı: Dəlicəsinə yerdə eşələnir, zingildəyir, ulayır, ağaclara sürtünürdü.

"Ancaq siçanlar gecələr yatırlar" - Wolfgang Borchertin hekayəsi Cəlil CAVANŞİRin tərcüməsində

Volfqanq Borxert – İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Almaniyada yaranan "Trümmerliteratur"un (dağıntı ədəbiyyatı) görkəmli nümayəndəsi, şair, dramaturq və qısa hekayələr ustası. 1921-ci ildə Hamburqda doğulub və 1947-ci ildə dünyasını dəyişib.

1942-ci ildə müharibədə yaralanır və difteriyaya tutulur. Sağ əlindən yaralandığı üçün ondan özünəqəsddə şübhələnirlər və ona ölüm cəzası verilir. Haqqında çıxarılan ölüm cəzası sonradan ləğv edilsə də 1947-ci ildə aldığı yaralar nəticəsində dünyasını dəyişir.

Qısa ömür yaşamasına baxmayaraq Alman ədəbiyyatında önəmli yeri var. Xüsusilə alman ədəbiyyatında “Qrup-47” adı ilə tanınan ədəbi cərəyana ciddi təsiri olub.

Yaralı olduğu üçün, ölümün yaxında olduğunu hiss edən Borxert yazırdı: "Uzun hekayələr yazmağa, forma axtarışlarına, araşdırmalara, problemlərlə məşğul olmağa qətiyyən vaxtım yoxdur. Çox yazmalıyam, sürətli yazmalıyam”

Bin Ladenin məhbusu olmuş azərbaycanlının - HƏYAT HEKAYƏSİ

Əmiraslanov Etibar Əmiraslan oğlu həm Əfqanıstan, həm də Qarabağ müharibəsinin iştirakçısıdır. Onun digər Əfqanıstan döyüşçülərindən fərqi odur ki, o əfqanların əsirliyində olub və Taliban lideri, o vaxtlar çox gənc yaşlarda olan Üsamə Bin Ladenlə qarşılaşıb.

Müharibənin əzabları təsirsiz ötüşməmişdi. Tez-tez yerindən narahatçılıqla ayağa qalxır, danışanda isə hiss olunacaq dərəcədə kəkələyirdi...

Darıxdırıcı Azərbaycan qadını

Avstriyalı nevroloq, psixoanalizin banilərindən biri Freud ömrünün 30 ilini “Qadın nə istəyir?” sualının cavabını tapmağa həsr edib. Heyhat ki, bu sadə görünən qəliz sualın cavabını tapmadan dünyadan köçüb. Freud “Qadın nə istəyir?” sualının cavabını tapa bilməsə də, sual ətrafında o qədər düşünüb ki, cild-cild sanballı əsərlər qoyub gedib.

Deyəcəksiniz ki, Freud hardan yadına düşdü? Səbirli olun. Cəld bir şəkildə mətləbə keçirəm. Freudun çözə bilmədiyi “Qadın nə istəyir?” sualını məhəlli aspektən çözməyə çalışacağam. (paaah!) “Azərbaycan qadını nə istəyir?” sualı bəlkə də Freudun qlobal sualından daha çətin, daha ağırdır.